ชาวเชียงรายรวมพลังต้านสารพิษในแม่น้ำกก จัดกิจกรรมเชิงสัญลักษณ์ ขึงป้ายผ้าขนาดใหญ่ “หยุดเหมืองพิษ คืนชีวิตให้แม่น้ำกก” บริเวณกลางสะพานแม่ฟ้าหลวง ต.ริมกก อ.เมือง จ.เชียงราย ก่อนเคลื่อนไหวใหญ่ในวันสิ่งแวดล้อมโลก (5 มิ.ย. 2568) เพื่อเรียกร้องให้หน่วยงานรัฐเร่งปิดเหมืองต้นน้ำในเมียนมา ที่ก่อให้เกิดโลหะหนักปนเปื้อนในน้ำ

กิจกรรมนี้มีการพาสื่อมวลชนสำรวจความเปลี่ยนแปลงของแม่น้ำกก โดยเฉพาะที่ ต.ท่าตอน อ.แม่อาย พบว่าน้ำขุ่นและพบสัตว์น้ำผิดปกติ สะท้อนวิถีชีวิตและเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลง ขณะที่ชุมชนบ้านรวมมิตร ต.แม่ยาว จ.เชียงราย ร้องเรียนว่าพบสารพิษกระทบคนและสัตว์

นางอังคณา นีละไพจิตร ประธาน กมธ.การพัฒนาการเมืองฯ และสมาชิกวุฒิสภา เผยว่าภาครัฐต้องเร่งหาตัวเลขปริมาณพิษและตรวจสอบว่าใครอยู่เบื้องหลังเหมืองในเมียนมา เพราะปัญหานี้กระทบสิทธิชาวบ้านในการใช้น้ำและการดำรงชีวิต

นายสุรชัย ตรงงาม ที่ปรึกษาด้านกฎหมาย กมธ. เสนอใช้กลไกสิทธิมนุษยชนอาเซียนหรือแม่น้ำโขง กดดันผู้ได้ประโยชน์จากเหมืองให้รับผิดชอบผลกระทบที่เกิดขึ้น

ด้านนายกำพล เฉลิมเลี่ยมทอง ผู้ใหญ่บ้านรวมมิตร ระบุว่าหลังน้ำท่วมปีที่ผ่านมา น้ำแม่น้ำกกขุ่นและพบคน-ช้างเป็นโรคผิวหนัง ชาวบ้านต้องช่วยกันแก้ปัญหาเองเพราะหน่วยงานรัฐยังไม่เข้ามาจริงจัง

ทั้งนี้ วันที่ 5 มิ.ย. ซึ่งเป็นวันสิ่งแวดล้อมโลก จะมีการจัดกิจกรรม “ปอยหลวงปิดเหมือง” ที่สนาม รด. ริมแม่น้ำกก ก่อนเคลื่อนขบวนไปยื่นหนังสือถึงรัฐบาลผ่านผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย เพื่อให้รัฐเร่งแก้ไขปัญหาสารพิษในแม่น้ำกกโดยเร็ว